PUBLICYSTYKA

Календарыюм

by czasopis.pl / ago

kalendarium-01Травень – гадоў таму:

900 – у 1116 г. нашэсьце на землі Дрыгавічоў і Крывічоў дружын кіеўскага князя Уладзіміра Манамаха. Захопнікі здабылі ды разбурылі, між іншым, Друцак, дзе ўсё насельніцтва захапілі ў няволю і загналі на засяленьне паўднёвай Кіеўшчыны.

570 – у 1446 г. быў складзены Беларуска-літоўскі летапіс – першы агульны летапісны збор старабеларускай дзяржавы, які дайшоў да нашых дзён.

475 – у 1541 г. быў створаны паляўнічы запаведнік у Белавежскай пушчы.

380 – 16.05.1636 г. уніяцкае духавенства Бельска з дапамогай польскіх войскаў зьдзейсьніла пагром праваслаўных храмаў у гэтым горадзе.

330 – 16.05.1686 г. быў падпісаны паміж Расіяй і Рэччу Паспалітай „вечны мір”. Расія атрымала Смаленшчыну, Чарнігаўшчыну ды Кіеўшчыну.

330 – у 1686 г. у Зьверках каля Заблудава ў праваслаўнай беларускай сям’і Пятра і Анастасіі Гаўдзеляў нарадзілася немаўлятка Гаўрыіл, замучаны 3 траўня 1690 г. у Беластоку. Кананізаваны праваслаўнай царквой. Ягоныя мошчы знаходзяцца ў саборы сьв. Мікалая ў Беластоку.

255 – 6.05.1761 г. у в. Ясенцы, Лідзкага павету нар. Станіслаў Юндзіл, адзін зь першых дасьледчыкаў флёры й фаўны ў Беларусі.

250 – у 1766 г. беларуская праваслаўная шляхта Случчыны ўтварыла канфедэрацыю, якая дамагалася поўнага ўраўнаньня ў правах з каталіцкай шляхтай.

250 – у 1766 г. у Вялікім Княстве Літоўскім была ўведзена адзіная сістэма мераў і вагаў.

225 – 3.05.1791 г. польскі сойм прыняў канстытуцыю (Ustawa Rzdowa), паводле якой была зьнесена аўтаномія Вялікага Княства Літоўскага.

175 – 21.05.1841 г. у Парыжы памёр Юльян Урсын Нямцэвіч (нар. 16.02.1758 г. у Скоках пад Бярэсьцем), удзельнік паўстаньня Т. Касьцюшкі ў 1794 г. і лістападаўскага паўстаньня 1830-1831 гг., паэт, пісьменьнік, мэмуарыст.

135 – 28.05.1881 г. у Шаўлях, Ковенскай губэрні нар. Іван Луцкевіч (пам. 20.08.1919 г. у Закапанэ), выдатны нацыянальны дзеяч, археоляг, этнограф. Выпускнік Маскоўскага ды Пецярбурскага Унівэрсытэтаў. Галоўны стваральнік Цэнтральнага Камітэту Беларускай Сацыялістычнай Грамады, суарганізатар ды член рэдакцыі „Нашай Долі” ды „Нашай Нівы”, заснавальнік Беларускай Віленскай Гімназіі ды Беларускага Музэя ў Вільні.

110 – 1.05.1906 г. у Гародні нар. Аляксандра Бэргман (сапр. Хава Кучкоўская), дзеячка КПЗБ, аўтарка артыкулаў пра беларускі нацыянальны рух і яго дзеячаў, кніг „Rzecz o Bronisawie Taraszkiewiczu” (Warszawa 1977) i „Sprawy biaoruskie w II Rzeczypospolitej” (Warszawa 1984), «Слова пра Браніслава Тарашкевіча» (Мінск 1996). У 1935-1945 гг. адбывала ссылку ў гулагах Сібіры як «вораг народу». Пасьля вайны жыла ў Варшаве, дзе памерла 20.06.2005 г. Пахавана на яўрэйскіх могілках у Варшаве.

110 – 18.05.1906 г. у Пецярбургу паўстала беларуская выдавецкая суполка „Загляне сонца і ў нашэ ваконцэ” (праіснавала да 1914 г.). Выдала 38 кніг на беларускай мове агульным накладам больш за 100 тысяч асобнікаў.

90 – 6.05.1926 г. памёр у Вільні Казімір Сваяк (кс. Кастанты Стэповіч), сьвятар, грамадзка-нацыянальны дзеяч, паэт (нар. 19.02.1890 г. у в. Барані Сьвянцянскага павету). Пахаваны ў Вільні на Росах.

90 – 26.05.1926 г. пачало дзейнічаць у БССР Беларускае Літаратурнае Аб’яднаньне „Узвышша”.

85 – 1.05.1931 г. у Слоніме нар. Алег Лойка, паэт, вучоны, пэдагог. Памёр 19.11.2008 г. у Слоніме.

85 – 15.05.1931 г. памёр у Варшаве Леон Пэтражыцкі (нар. 13.04.1867 г. на Віцебшчыне), вядомы прававед, сацыёляг.

85 – 17.05.1931 г. памёр у турме у Маскве мітрапаліт менскі й беларускі Мелхісэдэк (Міхаіл Паеўскі, нар. У 1878 г. у в. Вітулін непадалёк Белай-Падляшскай, Сядлецкай губэрні). Быў актыўным прыхільнікам абвяшчэньня Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы.

80 – у траўні 1936 г. выйшаў у Вільні з друку першы нумар грамадзка-палітычнага часопіса, месячніка „Беларускі Фронт”. Выданьне цьвёрда прытрымлівалася беларускіх нацыянальных інтарэсаў. Найважнейшую ролю ў ім адыгрывалі кс. Вінцэнт Гадлеўскі, Лявон Вітан-Дубейкаўскі, Мікалай Шкялёнак, Вацлаў Папуцэвіч. Выданьне праіснавала да 1939 г.

80 – 15.05.1936 г. у Вялікім Бары Хойніцкага раёна нар. Барыс Сачанка (пам 5.07.1995 г. у Менску), пісьменьнік, перакладчык з сэрбскай, славацкай, польскай моваў. Адкрывальнік і выдавец літаратурнай спадчыны Беларусаў з цэлага сьвету.

70 – 23.05.1946 г. памёр у менскай турме Кастусь Езавітаў (нар. 17.11.1893 г. у Дзьвінску), нацыянальна-грамадзкі дзеяч, публіцыст, настаўнік. З 1917 г. прымаў актыўны ўдзел у стварэньні беларускага войска. У лютым 1918 г. стаў камэндантам Менску й менскай акругі. Быў членам Рады БНР. З 1921 г. жыў у Рызе. У час нямецкай акупацыі ўзначаліў Беларускае Нацыянальнае Аб’яднаньне ў Рызе. У красавіку 1945 г. затрыманы савецкімі войскамі ў Бэрліне.

55 – 20.05.1961 г. памёр у Варшаве беларускі нацыянальны дзеяч, прадпрымальнік Язэп Гапановіч (нар.10.06.1883 г. у Будславе).

45 – 15.05.1971 г. адкрыцьцё у Лёндане беларускай бібліятэкі й музэя ім. Францішка Скарыны – беларускага грамадзка-культурнага асяродка.

35 – у траўні 1981 г. быў заснаваны арганізацыйны камітэт Беларускага Аб’яднаньня Студэнтаў у Польшчы. 30 траўня 1981 г. 45 членаў-заснавальнікаў накіравала ліст у Міністэрства навукі, вышэйшага школьніцтва і тэхнікі ПНР, дамагаючыся рэгістрацыі арганізацыі.

30 – 16.05.1986 г. у Гародні быў адкрыты Дом-Музэй Максіма Багдановіча.

25 – у днях 25-27.05.1991 г. у Менску праходзіў І Міжнародны Кангрэс Беларусістаў.

Апрацавалі Лена Глагоўская і Вячаслаў Харужы

47 Comments

  • nhD0Kn I would very much like to agree with the previous commenter! I find this blog really useful for my uni project. I hope to add more useful posts later.

  • Hi there every one, here every person is sharing such know-how, so
    it’s good to read this web site, and I used to visit this weblog everyday.

  • You could certainly see your expertise within the work you write.
    The world hopes for even more passionate writers like you who are not afraid to mention how they
    believe. At all times go after your heart.

  • magnificent submit, very informative. I ponder why the opposite
    specialists of this sector don’t realize this. You should continue your writing.
    I am sure, you’ve a great readers’ base already!

  • Aw, this was an extremely nice post. Taking a few minutes and actual effort to make a good article… but what can I say… I put things
    off a whole lot and never manage to get anything done.

  • hello there and thank you for your info – I’ve certainly picked up anything new
    from right here. I did however expertise several technical points using this web
    site, since I experienced to reload the website a lot of
    times previous to I could get it to load correctly.
    I had been wondering if your hosting is OK? Not that I’m complaining, but slow loading instances times will sometimes affect your placement in google
    and could damage your high-quality score if ads and marketing with Adwords.
    Well I’m adding this RSS to my e-mail and can look out for much more
    of your respective fascinating content. Make sure you update this
    again soon.

  • I think what you said was very logical. However, what about this?

    suppose you composed a catchier title? I
    am not suggesting your content isn’t good., but suppose you added something that grabbed a person’s attention? I mean Календарыюм – Czasopis is kinda vanilla.

    You should look at Yahoo’s front page and see how they create article titles
    to grab people interested. You might add a video
    or a pic or two to get readers excited about what you’ve got to say.
    In my opinion, it could bring your posts a little bit more interesting.

  • Excellent beat ! I wish to apprentice while you amend your
    web site, how can i subscribe for a blog site? The account helped me
    a acceptable deal. I had been a little bit acquainted of this your broadcast offered bright clear concept

  • Why visitors still make use of to read news papers when in this technological world everything is available
    on net?

  • Greate pieces. Keep writing such kind of info on your
    site. Im really impressed by your blog.
    Hello there, You have done a great job. I’ll
    definitely digg it and for my part recommend to my friends.
    I am sure they will be benefited from this website.

  • Hey this is kind of of off topic but I was wondering if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually code with HTML.
    I’m starting a blog soon but have no coding skills so I wanted to get advice from someone with experience.
    Any help would be greatly appreciated!

  • This excellent website definitely has all of the information I needed concerning this
    subject and didn’t know who to ask.

  • Wow, this post is nice, my younger sister is analyzing these kinds of things, so I am going to let know her.

  • You actually make it appear so easy together with your presentation however I in finding this topic to be really something that I think
    I would by no means understand. It kind of feels too complicated and very extensive
    for me. I am taking a look forward in your next put up,
    I’ll attempt to get the hang of it!

  • Thanks for your marvelous posting! I actually enjoyed reading it, you can be
    a great author. I will ensure that I bookmark your blog and definitely
    will come back later in life. I want to encourage yourself to continue your great work, have a nice holiday weekend!

  • Oh my goodness! Awesome article dude! Thank you, However I am
    encountering troubles with your RSS. I don’t understand the
    reason why I can’t join it. Is there anybody
    else having similar RSS problems? Anyone who knows the answer will
    you kindly respond? Thanks!!

  • We’re a group of volunteers and starting a new scheme in our community.

    Your web site provided us with valuable information to work on. You’ve done a formidable job and our entire community will be thankful to you.

  • You really make it seem so easy with your presentation but I find this topic to be really something that I think I would never understand.
    It seems too complicated and very broad for me. I’m looking forward for your next post, I will try to get
    the hang of it!

  • Simply want to say your article is as astounding.
    The clearness in your post is just nice and i can assume you’re an expert on this subject.
    Well with your permission allow me to grab your RSS feed to keep up to
    date with forthcoming post. Thanks a million and please continue the rewarding work.

  • What’s up, I want to subscribe for this weblog to take most recent updates,
    so where can i do it please help.

  • I savor, result in I found just what I used to be looking for.
    You have ended my 4 day lengthy hunt! God Bless you man. Have a great day.

    Bye

  • Hello! Do you know if they make any plugins to help with SEO?
    I’m trying to get my blog to rank for some targeted keywords
    but I’m not seeing very good success. If you know of any please share.
    Many thanks!

  • Wow, incredible blog layout! How long have you been blogging for?

    you make blogging look easy. The overall look of your website is fantastic, let alone the content!

  • When I initially commented I clicked the “Notify me when new comments are added” checkbox and now each time a comment is added I get three emails with the
    same comment. Is there any way you can remove me from that service?
    Thanks a lot!

  • Excellent blog! Do you have any helpful hints for aspiring writers?
    I’m hoping to start my own website soon but I’m a little lost on everything.

    Would you advise starting with a free platform like WordPress or go for a paid option? There are so many options out there that I’m completely overwhelmed ..
    Any suggestions? Cheers!

  • I think this is one of the most important info for me.
    And i am glad reading your article. But wanna remark on few general things,
    The website style is wonderful, the articles is really nice
    : D. Good job, cheers

Comments are closed.