Było siête tohdy, koli mojoho dvojurudnoho brata Tolika narešti pustili do Bielśka, do nas. My dovho siêtoho čykali, často prosili diaďka i tiotku, až narešti našy mary spovnilisie. Odnoho razu diaďko jiêchav čohoś do Bielśka i zabrav Tolika z soboju, a potum pokinuv joho v nas.
Jak ja tiêšyłasie! Chotiêła odrazu vsio jomu pokazati, jak my žyvemo, što v nas je, i poznakomiti joho zo svojimi koležankami…
– A čom u vas taki mały pudvôrok? – na samum počatku zapytavsie Tolik. – A vašy chlivy de?
Ja jomu starałasie vytłumačyti, što to ne sioło, što tut trochu inakš… Ale vôn ciêły čas krutiv nosom.
– I chatka u vas takaja małaja, šče menša, čym naša, – narykav.
Mojiê zabavki tože jomu ne podobalisie, pokôl ja ne vyniała klockuv. A ja jich miêła mnôho. I do stavlania domôv, i do układania obrazkuv, i z literami, kob učytisie čytati… Tohdy to jomu až očy zasvitilisie. Vôn zaraz začav stavlati viêžu, jakiś môst, chatu, ne chotiêv naveť jiêsti, až mama rozzłovałasie. I radivom velmi zainteresovavsie, bo v jich u Knorozach była tôlko „točka” (to takoje jakby radivo, było v kažnuj chati v seliê, tam puskali muzyku i jakijeś, musit, vjadomosti, ale programu tam ne možna było pominiati i ničoho z tym zrobiti, chiba što vyłončyti i vsio). Tolik stojav pry našum radivi i miniav programy, i robiv to ticho, to strašenno hołosno. Mama nakuneć ne vyderžała i vyłončyła radivo z gniazdka, bojałasie, što Tolik joho popsuje, i tato bude kryčati.
Na druhi deń po snedani my pujšli do miêsta. Po hulici jiêzdili samochody. Tolik ne môh od jich odorvati očy, a ja išła zboku velmi zadovolana, što narešti štoś jomu podobajetsie, i starałasie vytłumačyti, što de znachoditsie. A potum my zajšli na rynok i mama môcno deržała nas za ruki, kob my ne zhubilisie sered tłumu ludi. To byv čertver, u nas v Bielśku v siêty deń vse byv veliki rynok. Mama štoś tam kupovała, a môj brat rozhladavsie kružka z rozdziavlanym rotom.
– Tôlki ludi to ono na Spasa pud cerkvoju byvaje, – pokrutiv vôn hołovoju. – I kôlko tut vsioho prodajut! U nas u sklepi vsio ne pomiêstiłosie b! Napevno!
A na našum rynkovi prodavali vsio-vsieniutko: kartopli, hurki, jabłka i pomidory, horčki i odežu, jajcia i kury, i kupu vsiakoji vsiačyny. U četver do Biêlśka pryjizdžali lude z usiêch bliźkich i daliêjšych siołuv. Odny prodavali, inšy kupovali. Usiudy čułosie, jak tiotki hovorat po-svojomu, mjastovy hovoryli po-pôlśki abo prynajmi staralisie. Cikavo na rynku było.
Potum my pujšli do našoho sklepu, bo treba było kupiti chliêba, nu i cukierki dla nas. A sklep byv veliki, samoobsługowy. My chodili za mamoju, kotora vkładała do koška potrêbny rečy. Nam kupiła vafelki i dropsy, z čoho my velmi tiêšylisie.
Koli my voročalisie dodomu, Tolik zagapivsie na jakiś samochod i raptom jak ne dasť hołovoju ob stovp. Na joho łobi odrazu vyskočyła velizna guza. Poka my dojšli do chaty, vôna vže pospiêła posiniêti. Ne pomohło prykładanie zimnoho noža ani mokroji šmatki. Lodu tohdy my ne miêli, bo šče ne było v nas lodôvki.
– Jak že ž ja joho pokažu svojim koležankam? – dumała ja. – Z takoju guzoju! To ž joho vsiê obsmijut!
Ale mama naveť čuti ne chotiêła, što my vyjdemo na huliciu.
– Odnoji guzy chvatit, – skazała vona. – Znajučy vas, to šče pozabivajetesie tam na jakôj-leń budovi. Doma pozabavlajtesie, i vsio.
Ale Tolikovi rozboliêłasie hołova, i vôn lôh i zasnuv. Pevno od toho, što tak davsie ob stovp. A ja sidiêła i perehladała knižku, bo što ž mniê było robiti v takôj sytuaciji? Do mene prybiêhli koležanki, ale mama skazała, što ja nikudy ne pujdu. Ja čuť ne rozpłakałasie.
Koli my v subotu odvezli Tolika do Knorozôv, to tiotka až perelakałasie. Taja guza tohdy vže zrobiłasia strašnaja, takaja zelono-sinia.
– Tebe tam pobili čy što? – zapytałasie Tolikova mama.
A moja mama až počyrvoniêła, jôj było velmi stydno, što ne prypilnovała chłopcia. Ale diaďko Gryša ono zasmijavsie i skazav, što doma tože môh de-nebuď datisie łobom. Bo i pravda, my tak biêhali i skakali, što ne raz prychodili i poderty, i posiniačany. Koli my skaržylisie, što nas što-nebuď bolit, bo my skaliêčylisie, to nam vse odkazuvali, što do vesiêla zahojitsie. Tolik usiêm na hulici chvalivsie, što byv u Bielśku, i rozkazuvav pro samochody, bo vony jomu najlepi zapometalisie. Na seliê tohdy jich tôlko ne jiêzdiło.
– Ale naohuł to ja b ne chotiêv tam žyti. U nas bôlš cikavych mistiôv i cikaviêjša robota, – pudsumovav vôn i pobiêh za diaďkom zaprehati konia, kob odvezti nas na prystanok do Chrabołôv.
Tiotka našykovała nam na dorohu kusok svôjśkoho chleba, i my pojiêchali. Tolik zadovolany pohaniav konia, a mniê było trochu smutno, što znov joho dovho ne pobaču. Ale potum podumała, što budu bavitisie z koležankami, i mniê raz-dva polohčało na dušê.
Bo mniê było fajno i tam, i tam. Ja lubiła i Biêlśk, i Knorozy. Ne chotiêłoś mniê navse ostavatisie v Knorozach, ja miêła koležanki i koleguv na svojôj hulici, miêła inšy zaniatki, čym mojiê braty i sestry na seliê . I čym staršy my stavali, tym mucniêj rozychodilisie našy dorohi. My vsio šče spotykalisie, zabavlalisie razom, ale toj magičny ditiačy sviêt uže zostavsie daleko za nami. Ale dobre, što vôn šče žyve v našych dušach i vspominkach.
