Minął miesiąc

W regionie. W dniach 25-27 marca na Świętej Górze Grabarce odbyło się doroczne modlitewne spotkanie maturzystów. Wzięła w nim udział około setka młodych ludzi, którzy modlili się o powodzenie na maturze. Spotkanie zorganizowało Bractwo Młodzieży Prawosławnej.

1 kwietnia w Podlaskiem ruszył odstrzał sanitarny dzików w ramach walki z wirusem ASF. W całym  regionie odstrzelonych ma być ponad 1,7 tys. dzików. Podlaskie jest jak dotąd jedynym województwem, gdzie wystąpił wirus afrykańskiego pomoru świń u dzików (90 przypadków), odnotowano też trzy ogniska tego wirusa u trzody chlewnej. Z tego powodu w wielu gminach rolnicy nie mogą hodować trzody chlewnej. By walczyć z ASF, minister rolnictwa zdecydował o odstrzale sanitarnym 40 tys. dzików w obszarze o szerokości 50 km wzdłuż granicy z Białorusią i Ukrainą. Obejmuje on łącznie 312 gmin.

15 kwietnia w ramach Dyskusyjnego Klubu AB-BA (stowarzyszenia na rzecz dzieci i młodzieży uczącej się języka białoruskiego w Białymstoku) odbyło się spotkanie z Viktorem Sazonavym, pisarzem, działaczem społecznym, obrońcą praw człowieka z Grodna. Tematem spotkania było białostocko-grodzieńskie sąsiedztwo oraz prezentacja najnowszej książki gościa „Bajdy sąsiedzkie”.

W połowie kwietnia w cerkwi Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w monasterze w Supraślu rozpoczęła się rekonstrukcja słynnych supraskich fresków. Prace zostały zlecone artystom z Belgradu, specjalizującym się w malowaniu fresków. Monaster zaangażował wykonawców właśnie z Serbii, ponieważ autorem oryginalnych fresków był Nektariusz z Bałkanów. Specjaliści z Belgradu zapoznali się najpierw z historią powstania fresków w cerkwi Zwiastowania NMP, wykonali już próbne freski i najprawdopodobniej w maju przystąpią do prac, które potrwają kilka lat. Jest to niezwykle trudne zadanie zarówno pod względem technicznym, jak i historycznym. Supraskie freski zostaną odtworzone na podstawie archiwalnych zdjęć cerkwi z początku ubiegłego wieku oraz podobnych kompozycji, które zachowały się w cerkwiach serbskich.

16 kwietnia w Teatrze Dramatycznym w Białymstoku odbyła się premiera spektaklu „Biała siła, czarna pamięć”, zrealizowanego na podstawie zbioru reportaży Marcina Kąckiego, wydanego pod tym samym tytułem. Przypomnijmy, iż Kącki opisał w nim przykłady trudnych relacji polsko-białoruskich i polsko-żydowskich, zarówno w kontekście historycznym, jak i współcześnie. Spektakl wyreżyserował Piotr Ratajczak, scenariusz napisał Piotr Rowicki. Przed premierą prawicowe środowiska Białegostoku protestowały przeciwko spektaklowi, żądając jego zdjęcia z afisza.

Tego samego dnia około czterystu osób z całej Polski przemaszerowało ulicami miasta z okazji 82. rocznicy powstania Obozu Narodowo-Radykalnego. Członkowie ONR-u wcześniej wzięli udział we mszy w katedrze, którą celebrował ksiądz Jacek Międlar, duszpasterz narodowców. Władze kurii metropolitalnej odcięły się od wszelkich wypowiedzi wspomnianego księdza oraz skrajnie nacjonalistycznych poglądów głoszonych przez uczestników marszu. Pochód ONR-owców był szeroko komentowany przez ogólnopolskie media, wielu zaś polityków wspominało o konieczności delegalizacji ONR-u, który głosi hasła nienawiści na tle rasowym, religijnym i narodowym. Czyt. niżej.

Powiało grozą

Działacze Obozu Narodowo-Radykalnego wybrali Białystok na kwietniowe obchody 82. rocznicy założenia tej skrajnie prawicowej polskiej organizacji, która pod szyldem „wielkiej Polski” propaguje też rasizm, antysemityzm i ksenofobię. Niecałe dwa miesiące wcześniej w spokojnej Hajnówce współorganizowali oni kontrowersyjny marsz Żołnierzy Wyklętych, odebrany przez naszą mniejszość jako prowokacja.

Rodzi się pytanie, skąd wziął się w ostatnim czasie ten wzrost aktywności narodowców na Podlasiu – regionie uchodzącym w kraju za najbardziej różnorodny i barwny wielokulturowo. Bo jeszcze dwa lata temu ONR tu wcale nie istniał, podlaska brygada zawiązała się dopiero w 2014 r. Teraz tworzą ją młodzi ludzie z Białegostoku, Suwałk, Łomży, Augustowa, Siemiatycz i Hajnówki. Nie ma wśród nich oczywiście nikogo niepolskiej narodowości. I choć członkowie brygady twierdzą, że „nic przeciwko mniejszościom na Podlasiu nie mają”, to ich marsze w oczach naszej społeczności, a także litewskiej, romskiej czy tatarskiej, jednoznacznie są przejawem nietolerancji i ksenofobii. Narodowcy, maszerując na początku kwietnia przez centrum Białegostoku, skandowali między innymi: „Opamiętaj się rodaku – Polska tylko dla Polaków!”. Były to na razie okrzyki antyimigranckie, ale oby nie zostały wkrótce skierowane także przeciwko mniejszościom tu obecnym.
Co prawda ruch ten w naszym regionie nie jest znowu tak liczny, bo w marszach uczestniczy nie więcej jak sto kilkadziesiąt osób, ale jest bardzo głośny. Ich okrzyki budzą lęki i obawy naszej i pozostałych mniejszości w regionie, mimo że hasła te, jak przekonują działacze ONR, skierowane są raczej do napływających do Europy uchodźców islamskich. Mimo to przez takie działania wielokulturowe Podlasie zaczyna być postrzegane w Polsce i Europie jako arena zmagań rasistowskich. Koniecznie należy to zwalczyć w zarodku. Wszyscy żyjemy tu przecież w zgodzie – Białorusini, Polacy, prawosławni, katolicy i pozostałe mniejszości narodowe i wyznaniowe – choć różnimy się językowo, kulturą, zwyczajami i czasem tylko inaczej postrzegamy wydarzenia historyczne.

Póki co podczas marszów narodowców na Podlasiu do poważnych incydentów nie dochodzi, ale państwo, w którym żyjemy, powinno być czujne, aby sytuacja nie wymknęła się spod kontroli. Same zapewnienia i oświadczenia władz nie wystarczą.

Jerzy Chmielewski

20 kwietnia miało miejsce spotkanie przedstawicieli organizacji mniejszości narodowych na Podlasiu z wojewodą Bogdanem Paszkowskim. Liderzy organizacji wyrazili swoje zaniepokojenie aktywnością skrajnej prawicy i takimi zdarzeniami, jak obchody zorganizowane w Białymstoku przez ONR. Temat ten zdominował tegoroczne spotkanie, które w poprzednich latach zazwyczaj poświęcone były głównie mniej kontrowersyjnym problemom, jak np. finansowanie przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych.

Pion śledczy IPN w Białymstoku skierował do strony białoruskiej wniosek o pomoc prawną w śledztwie dotyczącym tzw. obławy augustowskiej. Formalnie wniosek został skierowany do prokuratury krajowej, a za jej pośrednictwem trafi do prokuratury generalnej Białorusi. Chodzi o przeprowadzenie przez stronę białoruską, na jej terytorium, prac archeologicznych w miejscach wskazanych konkretnymi współrzędnymi geograficznymi, w rejonie wsi Kalety i leśniczówki Giedź. IPN w swoim wniosku o pomoc prawną prosi też o możliwość udziału w tych pracach prokuratora Instytutu oraz biegłego archeologa powołanego w śledztwie dotyczącym obławy, a w przypadku odkrycia szczątków ludzkich o przekazanie ich pionowi śledczemu IPN w Białymstoku.

W dniach 22-24 kwietnia w Operze i Filharmonii Podlaskiej – Europejskim Centrum Sztuki i Białostockim Teatrze Lalek odbyły się V Międzynarodowe Targi Książki w Białymstoku. Wzięły w nich udział najbardziej znaczące polskie wydawnictwa (w sumie zgłosiło się siedemdziesiąt podmiotów). Są to jedyne targi książki po tej stronie Wisły. Zyskały one ponadto status imprezy międzynarodowej, bowiem w targach – tak jak w roku ubiegłym – poza wydawnictwami polskimi, wzięły także udział wydawnictwa z Białorusi.

Od 1 maja przejście graniczne „Lesnaja – Rudawka” stanie się dostępne dla pieszych i rowerzystów. Dotychczas to sezonowe rzeczne przejście na kanale Augustowskim mogli przekraczać jedynie podróżni na kajakach i małych statkach. Jak poinformował szef obwodowych władz grodzieńskich Uładzimir Kraucou, następnym krokiem w rozwoju turystyki regionu stanie się umożliwienie bezwizowego wjazdu w strefie Kanału Augustowskiego oraz w Puszczy Białowieskiej. Strona polska również wyraziła zainteresowanie tą sferą współpracy. Planowane jest rozszerzenie sieci ścieżek rowerowych w celu połączenia z trasami Polski i Litwy. Dzięki udziałowi w programach transgranicznej współpracy, które są finansowane przez Unię Europejską, może powstać międzynarodowa trasa rowerowa. Obecnie startuje ona ze Skandynawii i przebiega przez całą Europę, lecz omija Białoruś.

Конкурс „Роднае слова – 2016”
4 красавіка ў Бельскім доме
культуры з удзелам 105 маладых дэкламатараў адбыўся фінал штогадовага дэкламатарскага конкурсу „Роднае слова”. Быў ён арганізаваны ўжо 42-гі раз (ад звыш дзесяці гадоў Таварыствам беларускай культуры, а раней Беларускім грамадска-культурным таварыствам). Цэнтральны конкурс папярэдзілі адборачныя – у Орлі, Бельску-Падляшскім, Гайнаўцы ды Беластоку. Вучні з пачатковых школ і гімназій, якія вывучаюць беларускую мову, спаборнічалі ў трох катэгорыях: дзеці з прадшколляў, класаў I-III, IV-VI ды гімназій.

W wieku 84 lat zmarł Roman Sieńko, znany białostocki fotoreporter prasowy i przedsiębiorca. Od 1957 r. pracował w redakcji „Gazety Białostockiej” (późniejszej „Gazecie Współczesnej”). Jego zdjęcia ukazywały się też w „Nowej Wsi” i prasie ogólnopolskiej, a także w białoruskiej „Niwie”. W 1990 r. założył znany salon samochodowy Sieńko i Syn.

W kraju. Decyzją Świętego Soboru Biskupów PAKP powołano nowych opiekunów duchowych Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce. 4 kwietnia miało miejsce oficjalne podziękowanie byłym już opiekunom – abpowi Jakubowi oraz o. Mikołajowi Ostapczukowi. Nowymi opiekunami BMP zostali bp Grzegorz i o. Paweł Szwed.

15 kwietnia, w kulminacyjnym momencie obchodów 1050-lecia Chrztu Polski, odbyło się uroczyste posiedzenie Zgromadzenia Narodowego (połączony Sejm i Senat) w Poznaniu. Wzięły w nim udział najwyższe władze państwowe na czele z prezydentem RP Andrzejem Dudą i premier Beatą Szydło, a także przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, delegacje parlamentów z wielu krajów, Episkopat Kościoła rzymskokatolickiego, przedstawiciele innych Kościołów chrześcijańskich i związków wyznaniowych w RP. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny reprezentował metropolita Sawa. Чыт. Ад рэдактара

22 kwietnia w Warszawie Ośrodek KARTA i Dom Spotkań z Historią zorganizowali dyskusję „Uchodźcy w XX wieku i dziś”. W spotkaniu wzięli udział m.in. Doroteusz Fionik – autor książki „Bieżeństwo. Droga i powroty 1915-1922” oraz Aneta Prymaka-Oniszk – dziennikarka; prowadząca portal biezenstwo.pl. Jesienią ukaże się jej książka o bieżeńcach.

Niewykorzystywane atuty
W ostatnich tygodniach odbyły się w Białymstoku wybory rektorów wyższych uczelni publicznych na kolejną kadencję, a także przeprowadzono konkurs na stanowisko dyrektora Książnicy Podlaskiej. Ubiegający się o te funkcje kandydaci, wypowiadając się szeroko w mediach, w zasadzie nie wskazywali, by w swych wizjach zarządzania tymi placówkami uwzględniali wielokulturową specyfikę regionu i jego sąsiedztwo z Białorusią. Te aspekty jakby w ogóle dla nich nie istniały. Kandydaci swoje oferty konkursowe równie dobrze mogliby przedstawić w każdym innym mieście. Czy wynika to z ich niewiedzy i braku świadomości, aby bogactwo kulturowe Podlasia i przygraniczne położenie wykorzystać do podniesienia atrakcyjności kształcenia akademickiego i rozwoju białostockiej nauki, czy też działalności książnicy? A może jest to już na tyle oczywiste, że nie ma potrzeby o tym nawet wspominać?

Nowym rektorem Uniwersytetu w Białymstoku został ekonomista prof. Robert Ciborowski. Jako wyzwania, jakie stoją przed uniwersytetem, wymienił zapewnienie stabilności finansowej uczelni oraz jej umiędzynarodowienie. Warto przypomnieć, że od lat głęboki kryzys przeżywa na tej uczelni białorutenistyka (w ramach filologii wschodniosłowiańskiej, jak też skromniutkiej katedry kultury białoruskiej).

Prof. Lech Dzienis, dotychczasowy rektor Politechniki Białostockiej, został wybrany na kolejną kadencję. Tuż po wyborach przyszło mu się zmierzyć z incydentem na tle rasistowskim, do którego doszło na terenie uczelni podczas obchodów 82-lecia ONR. W ich programie znalazł się bowiem koncert w studenckim klubie „Gwint” zespołu Nordica, który miał promować idee faszyzmu i rasizmu. Biuro ds. współpracy międzynarodowej Politechniki Białostockiej miało ostrzegać zagranicznych studentów programu Erasmus w Białymstoku przed uczestnikami obchodów i zalecało pozostanie w pokojach akademików. Rektor w wydanym oświadczeniu napisał: „Chcę stanowczo zaznaczyć, że hasła i ideały głoszone przez to środowisko (ONR) są naszej, akademickiej społeczności całkowicie obce”.

O fotel dyrektora Książnicy Podlaskiej ubiegało się siedmiu kandydatów. Konkurs wygrała, od początku uznawana za faworytkę, Jolanta Gadek, do niedawna prezes Polskiego Radia Białystok, a wcześniej rzeczniczka wojewody podlaskiego Macieja Żywno. Zastąpi na tym stanowisku Jana Leończuka, który z dniem 1 maja odchodzi na emeryturę. Warto wspomnieć, iż Jan Leończuk szefował Książnicy Podlaskiej od 1998 r. Bardzo często na spotkania autorskie zapraszał białoruskich literatów z Białegostoku, rozwijał też współpracę z instytucjami i organizacjami w Białorusi.

Przeciwko powołaniu Polsko-Białoruskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej zaprotestowali członkowie Parlamentarnego Zespołu do spraw Białorusi, którym kieruje poseł PO Robert Tyszkiewicz. – Nie ma potrzeby tworzenia nowej grupy poselskiej zajmującej się sprawami Białorusi – uważają posłowie. Ich zdaniem obecny krok polskiego sejmu oznacza obniżenie presji wobec władz białoruskich na rzecz wprowadzenia standardów OBWE oraz porzucenie wspierania postulatów demokratycznej opozycji i społeczeństwa obywatelskiego. Czyt. obok

W Republice Białoruś. Przewodniczącego opozycyjnej Zjednoczonej Partii Obywatelskiej Anatola Labiedźkę ukarano karą pieniężną w wysokości 10,5 mln rubli (prawie 2 tys. złotych). Grzywnę wymierzono mu za udział w uroczystościach obchodzonego 25 marca w Mińsku Dnia Woli. Władze spisały też dane wielu innych osób do ukarania za nielegalne przyłączenie się do wiecu, składanie kwiatów itp., m.in. Aleksieja Janukiewicza, Witala Rymaszeuskiego, Anatola Szumczanki, Pauła Siewiarynca i Uładzimira Niaklajewa.

29 marca białoruskie media poinformowały, że Ministerstwo Finansów Białorusi i Eurazjatycki Bank Rozwoju podpisały umowę o udzieleniu Mińskowi kredytu w wysokości 2 mld dolarów ze środków Eurazjatyckiego Funduszu Stabilizacji i Rozwoju. Środki przeznaczone na wsparcie polityki gospodarczej i zmiany strukturalne w rządzie i Narodowym Banku Białorusi będą przekazywane w siedmiu ratach w latach 2016-2018. Transze kredytu mają być spłacone w okresie 10 lat każda, przy obowiązywaniu pięcioletniego okresu karencji. Eurazjatyckim Funduszem Stabilizacji i Rozwoju zarządza Eurazjatycki Bank Rozwoju – międzynarodowa organizacja finansowa, której członkami są Rosja, Kazachstan, Armenia, Białoruś, Kirgistan i Tadżykistan.

31 marca szefowa przedstawicielstwa Unii Europejskiej w Białorusi Andrea Wiktorin poinformowała, że UE przekaże Białorusi w bieżącym roku wsparcie w wysokości 29 mln euro. Jest to prawie dwukrotnie więcej niż w ubiegłym roku. Suma ta obejmuje trzy tzw. priorytety w sferze migracji, regionalnego rozwoju gospodarczego oraz pomocy technicznej.

Sejm wznawia współpracę z parlamentem białoruskim
13 kwietnia ukonstytuowała się Polsko-Białoruska Grupa Parlamentarna. Jej współprzewodniczącymi zostali podlascy posłowie Adam Andruszkiewicz z Kukiz’15 i Mieczysław Baszko z PSL. Tym samym po jedenastu latach przerwy polski parlament nawiązał oficjalną współpracę z białoruskim. Takiej grupy od 2005 roku celowo w Sejmie nie było, bo rozwiązano ją w geście protestu, wobec delegalizacji władz Związku Polaków na Białorusi. Cały czas na Wiejskiej działały jednak zespoły parlamentarne ds. współpracy z Republiką Białoruś. W ostatniej kadencji było ich nawet dwa. Jednemu przewodniczył poseł SLD Eugeniusz Czykwin, a drugiemu poseł PO Robert Tyszkiewicz, który w odróżnieniu od Czykwina ponownie dostał się do Sejmu i nadal przewodniczy takiemu zespołowi. W jego skład wchodzą posłowie PO i PiS. Zaapelowali oni do marszałka Marka Kuchcińskiego o wycofanie się z polsko-białoruskiej grupy bilateralnej, gdyż „nie ustały powody, dla których zawieszono oficjalne kontakty z białoruskim parlamentem”.

Tyszkiewicz zarzucił też, że na czele grupy stanął Adam Andruszkiewicz, młody poseł związany z Ruchem Narodowym. – Jeśli chce zajmować się sprawami białoruskimi, niech najpierw przeprosi za udział w marszu w Hajnówce, który gloryfikował morderców mniejszości białoruskiej w Polsce – powiedział dla mediów.

– Nie zauważyłem, by zespołowi posła Tyszkiewicza udało się załatwić coś konkretnego – ripostował Andruszkiewicz.

W Białorusi kontynuowana jest akcja karania niezależnych dziennikarzy, przygotowujących materiały dla zagranicznych mediów. I tak homelski sąd skazał Łarysę Szczyrakową na karę w przeliczeniu ok. 970 zł za „pracę bez akredytacji” i „nielegalny wyrób produkcji medialnej” (dla TV Belsat). W 2016 r. w stosunku do Łarysy Szczyrakowej wszczęto już pięć podobnych spraw.

2 kwietnia prezydent Łukaszenka złożył prezydentowi Putinowi życzenia z okazji Dnia Zjednoczenia Narodów Białorusi i Rosji. Obchodzone tego dnia święto przypomina o podpisaniu w 1996 r. przez Borysa Jelcyna i Aleksandra Łukaszenkę umowy „O utworzeniu Wspólnoty Rosji i Białorusi”. Równo rok później, 2 kwietnia 1997 r., podpisano umowę „O Związku Białorusi i Rosji”.

Rosja i Białoruś stworzyły wspólny system obrony przeciwlotniczej – poinformował pierwszy zastępca głównodowodzącego Siłami Powietrzno-Kosmicznymi Federacji Rosyjskiej generał-lejtnant Paweł Kuraczenko. Szefem zjednoczonego systemu został generał-major Aleh Dzwihalou – dowódca sił powietrznych i przeciwlotniczych białoruskich sił zbrojnych. W ramach porozumienia Rosjanie przekazali Białorusinom cztery dywizjony wyremontowanych rakietowych systemów przeciwlotniczych i przeciwbalistycznych S-300 PS.

9 kwietnia białoruską stolicę odwiedziła Anna-Maria Anders, pełnomocnik polskiego premiera do spraw dialogu międzynarodowego. Z przedstawicielami białoruskich władz rozmawiała o kwestii aktywizacji polsko-białoruskiego dialogu historycznego. Z Mińska pani Anders udała się do Katynia i Smoleńska.

11 kwietnia prezydent Aleksander Łukaszenka podpisał dekret o podniesieniu wieku emerytalnego o trzy lata, zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Obecnie wynosi on odpowiednio 55 i 60 lat. Ma być podnoszony stopniowo –  o sześć miesięcy co roku – od 1 stycznia 2017 r. Obecnie w Białorusi, liczącej 9,5 mln mieszkańców, co czwarta osoba jest na emeryturze

Od 14 kwietnia obywatele Białorusi, którzy autem lub koleją przekraczają granicę częściej niż raz na kwartał, płacą cło za przewożone towary o wartości przekraczającej 300 euro lub ważące ponad 20 kilogramów. Wcześniej można było każdorazowo wwozić zakupy za 1500 euro, ważące do 50 kilogramów. Stara norma pozostaje aktualna, gdy przekraczamy granicę nie częściej niż raz na kwartał. Ponadto wprowadzono przepis, że bez płacenia cła Białorusini mogą otrzymywać raz w miesiącu przesyłki pocztowe z zagranicy na sumę do 22 euro i o wadze do 10 kilogramów. Nowe prawo ma ograniczyć handel towarami z Polski.

14 kwietnia w jednej z sal mińskiego Pałacu Republiki odbyło się spotkanie noblistki Swietłany Aleksijewicz z czytelnikami. Okazją do spotkania była prezentacja książki „Aleksijewicz na Svabodzie”, która ukazała się z inicjatywy Związku Pisarzy na Białorusi i Radia Svaboda. Noblistka podpisywała swoje książki oraz mówiła o planach twórczych na najbliższą przyszłość. Mała sala Pałacu Republiki, licząca prawie pięćset miejsc, zapełniła się w całości. Swietłana Aleksijewicz została honorowym członkiem komitetu organizacyjnego tegorocznej akcji „Czarnobylski Szlak” – corocznego pochodu, upamiętniającego ofiary katastrofy. Białoruskie państwowe instytucje kulturalne od czasu otrzymania nagrody w październiku ub.r. nie zorganizowały ze Swietłaną Aleksijewicz ani jednego spotkania; pisarka znana jest z krytycznego stosunku do władz.

Kanstancin Żukouski, niezależny białoruski dziennikarz z Homla, zaszył sobie usta w proteście przeciwko prześladowaniom ze strony władz. Zdecydował się na tak drastyczny krok 15 kwietnia, gdy sąd wymierzył mu kolejną grzywnę w wysokości 7,5 mln rubli białoruskich (ponad 1,4 tys. zł). Była to dla niego już szósta kara pieniężna w tym roku. W sumie ma zapłacić ponad 50 mln rubli białoruskich, czyli prawie 10 tys. zł. Żukouskiego skazano za tzw. nielegalną produkcję medialną – jego materiały były pokazywane w nadającej z Polski TV Biełsat. Nagranie wideo z akcji Żukouskiego można zobaczyć na jej stronie internetowej.

16 kwietnia Stowarzyszenie „Wiartanie pamjaci” („Przywracanie Pamięci”) zorganizowało akcję porządkowania Kuropat, podmińskiego lasu, w którym w latach 30 XX w. chowano dziesiątki tysięcy skazańców, masowo rozstrzeliwanych w mińskich więzieniach. Akcja odbyła się po raz czwarty i zawsze organizowana jest jedynie przez niezależne organizacje społeczne; oficjalne władze całkowicie ją ignorują. Prezydent Łukaszenka nigdy nie złożył w Kuropatach kwiatów.

19 kwietnia o godzinie 3. nad ranem przed wejściem do swojego domu został zatrzymany i poturbowany przez milicję lider opozycyjnego ruchu „Razem” Wiaczasłau Siuczyk. Oskarżono go o „drobne chuligaństwo” i „niepodporządkowanie się poleceniom funkcjonariuszy milicji” – czyli typowe zarzuty często stosowane przeciwko opozycjonistom. Są one łatwe do udowodnienia, gdyż jedynymi świadkami podczas procesów są milicjanci.

21 kwietnia prezydent Aleksander Łukaszenka wygłosił doroczne orędzie do narodu i Zgromadzenia Narodowego. Tradycyjnie białoruski przywódca, jak „ojciec narodu”, odniósł się w nim do właściwie wszystkich dziedzin życia. Były więc i ogólne kwestie polityczne, jak przyjaźń z Rosją i zarazem otwarcie na Zachód, odniesienia do nadchodzących wyborów parlamentarnych, problematyka socjalna, w tym zmiany w systemie emerytalnym, komentarze do głośnych ostatnio aresztowań białoruskich biznesmenów, itd. Orędzie było transmitowane na żywo przez liczne media, w tym w Internecie. Na zdjęciach z kamer można dojrzeć też znajomą twarz z Polski – zasłuchanego Jana Syczewskiego, przewodniczącego Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. Czyt. niżej

Niezależny instytut badawczy  NISEPD opublikował wyniki swoich badań, z których wynika, że białoruski prezydent cieszy się coraz mniejszą popularnością. We wrześniu ub.r. odsetek osób, które wyrażały chęć głosowania na Łukaszenkę wynosił 45,7 proc. W grudniu ub.r. wskaźnik ten zmniejszył się już do poziomu 33,3 proc. – a obecnie wynosi jedynie 27, 3 proc.

Лукашэнка інакш пра беларускую дзяржаўнасць, а інакш пра нацыянальнасць
Нягледзячы на ўсё ж надта недастатковы нацыянальны характар Беларусі як асобная дзяржава, аднак, яна замацоўваецца. Выглядае на тое, што аншлюсу ў Раксію ў прадбачальным часе не будзе. Можна так меркаваць пасля красавіцкага паслання Аляксандра Лукашэнкі. Падчас паўтарагадзіннага выступлення крануў ён таксама праблему беларускага суверэнітэту. Адназначна здыстанцыянавўся ён ад Расіі, кажучы што „Беларусь – суверэнная дзяржава, якая пражывае з Расіяй у адным доме, але ў сваёй кватэры. Няхай сабе невялікай, але сваёй”.

Але ўжо беларускай нацыі Лукашэнка надалей не лічыць асобнай з расійскай. – Рассіяне і беларусы – брацкія народы, – ізноў падкрэсліў у пасланні. – Мы адзін народ, – дадаў, – палова людзей тут у парламенце, а магчыма і больш, гэта людзі, у жылах якіх плыве руская кроў.

Rada miejska Witebska postanowiła uczcić Marca Chagalla, światowej sławy malarza, który urodził się w tym mieście. Fragment ul. Prawdy otrzymał jego imię; znajduje się tam budynek, niegdyś mieszczący szkołę sztuk pięknych, do której artysta uczęszczał w młodości. Marc Chagall urodził się w 1887 r. w Witebsku, w rodzinie żydowskiego sprzedawcy śledzi. W swoim rodzinnym mieście spędził pierwsze 19 lat życia, po czym przeniósł się do Petersburga, by kontynuować naukę malarstwa. Następnie wyjechał do Francji, gdzie zyskał światową sławę.

Dwie inwestycje w infrastrukturę na polsko-białoruskich przejściach granicznych na łączną kwotę 10,1 mln euro będą realizowane w najbliższych latach. Komisja Europejska zatwierdziła projekty z Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina na lata 2014-2020. I tak unijne wsparcie finansowe otrzyma budowa mostu po białoruskiej stronie na przejściu w Bobrownikach oraz dalsza rozbudowa kolejowego przejścia w Siemianówce.

130 tys. euro próbował nielegalnie wywieźć z Białorusi do Polski 42-letni mieszkaniec Brześcia. Swoim samochodem przekraczał granicę w punkcie „Domaczewo”. Celnicy pod jego ubraniem i w samochodzie odkryli poukrywane zwitki banknotów. Zarówno cała kwota pieniędzy, jak i samochód zostały skonfiskowane. Zgodnie z białoruskim prawem należy deklarować posiadane środki od sumy 10 tys. dolarów. Za naruszenie przepisów w tym zakresie grozi kara od 2 do 4 lat ograniczenia wolności lub grzywna.

Białoruskie służby bezpieczeństwa aresztowały 20-latka z Witebska, używającego pseudonimu „Terror Maszyna”. Walczył on w Donbasie przeciwko separatystom w batalionie Azow. Słynący z odwagi i brawury młody człowiek, otwarcie przyznaje się do wyznawania neonazistowskich idei. Potwierdza to jego profil na jednym z portali społecznościowym – na przykład na zamieszczonych tam zdjęciach widać, że na piersi ma wytatuowaną liczbę 88, czyli w slangu neonazistów zaszyfrowany skrót inicjałów hasła „Heil Hitler”, a także emblemat dywizji SS „Dirlewanger” – oddziału, który zanim zdobył ponurą sławę, mordując mieszkańców Warszawy podczas powstania w 1944 r., zajmował się krwawą pacyfikacją białoruskich miejscowości.

Na świecie. 4 kwietnia Komisja Europejska wszczęła postępowanie antydumpingowe, dotyczące importowanych z Białorusi stalowych prętów zbrojeniowych. Inicjatorem wniosku jest przemysł hutniczy w Polsce, zrzeszony w Hutniczej Izbie Przemysłowo-Handlowej (HIPH) w Katowicach, która z kolei jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Hutnictwa Stali Eurofer. Statystyki potwierdzają gwałtowny wzrost przywozu białoruskich prętów zbrojeniowych do Unii Europejskiej. W 2015 r. trafiło ich do UE 477 tys. ton, o 102 proc. więcej niż rok wcześniej (236 tys. ton) i aż o 221 proc. więcej niż w roku 2011 (149 tys. ton). Jednocześnie miał miejsce nadmierny – w ocenie przedstawicieli branży – spadek cen.

14 kwietnia prezydent Aleksander Łukaszenka odwiedził Turcję. Spotkał się m.in. z prezydentem Erdoganem, którego zaprosił do odwiedzenia Mińska. Łukaszenka zaproponował tureckiemu prezydentowi „restart” wielu kierunków we wzajemnych relacjach – z naciskiem na handel i gospodarkę. Omawiano wzrost tureckich inwestycji w Białorusi oraz współpracę w dziedzinie turystyki – w tym możliwości zwiększenia intensywności połączeń lotniczych pomiędzy obu krajami.

Organizacja „Reporterzy bez Granic” ogłosiła swój doroczny ranking wolności słowa w poszczególnych krajach świata. Białoruś ponownie znalazła się na 157. miejscu, które zajmuje niezmiennie od czterech lat. Mimo gestu uwolnienia więźniów politycznych, w Białorusi wciąż prześladuje się niezależnych dziennikarzy, a państwo zaktywizowało kontrolę nad rozpowszechnianiem mediów drukowanych i nad Internetem. Na pierwszym miejscu rankingu znalazła się Finlandia, a ostatnie – 180 miejsce na świecie zajęła Erytrea; Rosja poprawiła swoją pozycję o 4 punkty i zajmuje obecnie 148 miejsce, a Ukraina o 22 punkty i jest na 107 pozycji.

Na szczycie nuklearnym w Waszyngtonie pojawiło się pięćdziesięciu przywódców państw będących atomowymi potęgami, bądź prowadzącymi badania związane z wykorzystaniem energii jądrowej. Wśród nich znalazł się prezydent Aleksander Łukaszenka, jako przywódca państwa budującego elektrownię atomową. Odbyło się nawet krótkie spotkanie w kuluarach białoruskiego prezydenta z prezydentem Barackiem Obamą. Obama pochwalił Białoruś za pozytywne zmiany w kwestii przestrzegania praw człowieka oraz podkreślił jej rolę jako mediatora i organizatora spotkań stron konfliktu w Donbasie. Gospodarz Białego Domu podkreślił ponadto, że Departament Stanu USA popiera pomysł zaproszenia Aleksandra Łukaszenki na Światowe Forum Gospodarcze w Davos w 2017 r.

Turystyczny portal travel.ru ogłosił ranking najbardziej perspektywicznych dla Rosjan kierunków turystycznych wśród krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Białoruś znalazła się na piątym miejscu (w 2015 r. na 300 tys. turystów Rosjanie stanowili połowę). Liderem jest Azerbejdżan, do którego w ub. roku przyjechało ponad 2 mln turystów z zagranicy. Następne są Armenia i Kirgistan (po 1,2 mln) oraz Kazachstan (500 tys.). Sąsiedzi ze Wschodu jadą do Białorusi do Mińska, Witebska, Homla, Grodna, Brześcia, na stoki narciarskie w Łagojsku i nad jezioro Naracz.