Minął miesiąc (06/2017)

W regionie. 2 i 3 maja w monasterze żeńskim w Zwierkach odbyły się doroczne uroczystości ku czci św. męczennika Gabriela Zabłudowskiego – patrona dzieci i młodzieży. Główną liturgię celebrował abp białostocki i gdański Jakub wraz z bp. supraskim Grzegorzem. Jak co roku na uroczystości przybyły piesze pielgrzymki z Białegostoku i Hajnówki.

6 maja, w dniu św. Jerzego (Jur’ja) Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach w ramach corocznego projektu „Tam po majowuj rosi” zorganizowało uroczystości, w których odtworzono tradycyjny tzw. obchód zasiewów oziminy z ikoną oraz korowajem. Korowód przeszedł przez wsie Paszkowszczyzna, Szernie, Gredele i Koszki koło Bielska Podlaskiego. Następnego dnia odbyła się zabawa we wsi Widowo, gdzie występowały zespoły ,,Chmieleuskija Wołociuhi” z Chmielewa, kapela z Lubania, ,,Dziatławicki padliesak” z Dziatławicz oraz ,,Małanka” i ,,Żemerwa” z Bielska Podlaskiego.

W dniach 8-13 maja w Hajnówce odbyła się kolejna edycja Hajnowskich Dni Muzyki Cerkiewnej. W konkursie wzięło udział 25 chórów z Polski, Białorusi, Ukrainy, Gruzji, Rumunii. Grand Prix festiwalu zdobył Męski Chór „Metropolita Josif Naniescu” z Rumunii. Przyznano też nagrody i wyróżnienia w różnych kategoriach. Międzynarodowemu jury przewodniczył prof. dr hab. Włodzimierz Wołosiuk. Hajnowski festiwal, wspierany oficjalnie przez polską Cerkiew prawosławną, organizuje Stowarzyszenie „Miłośnicy Muzyki Cerkiewnej”.

12 maja w Gminnym Centrum Kultury w Gródku odbyła się impreza pod nazwą: „Obrzędy i zwyczaje Ziemi Gródeckiej”. Zaprezentowano na niej scenki obrzędowe (w miejscowej białoruskiej gwarze), przybliżające zwyczaje, kulturę i tradycje ziemi gródeckiej. Na scenie wystąpiły miejscowe grupy, działające w Gródku i okolicznych wsiach, oraz młodzież szkolna.

W dniach 19-21 maja kilkuset młodych ludzi z Polski i z zagranicy wzięło udział w ogólnopolskiej paschalnej pielgrzymce młodzieży prawosławnej na Świętą Górę Grabarkę. Organizatorem przedsięwzięcia jest Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce. 21 maja, na koniec pielgrzymki, odbyło się uroczyste wyświęcenie cerkwi Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość” po gruntownym remoncie (rozpoczął się w 2011 r.). Uroczystościom przewodniczył metropolita warszawski i całej Polski Sawa.

Цень агентурнай дзейнасці службы бяспекі
Прадстаўнік Форума падляшскіх меншасцяў, Стэфан Нікіцюк, які ў красавіку стаў новым радным горада Беластока (заняў звольненае месца), аказалася, ёсць у спісках Інстытута нацыянальнай памяці як магчымы супрацоўнік камуністычнай службы бяспекі. Пракурор Анджэй Остапа (той самы, які дзесяць гадоў таму вёў славутую справу „Нівы”) сказаў журналістам, што Нікіцюк у другой палове 80-х гадоў праўдападобна быў зарэгістраваны як агент. У ІНП захоўваюцца нейкія два дакументы, якія пра гэта сведчаць, але няма на іх подпісу Нікіцюка. Агентурная папка працы нібыта была знішчана. Таму Стэфану Нікіцюку немагчыма даказаць люстрацыйнай хлусні і можа ён законна выконваць функцыю раднага. Сам ён усяму запярэчвае і кажа, што дакументы аб рэгістрацыі маглі быць сфальшаваныя службай бяспекі.
Нядаўна аказалася, што агентурным супрацоўнікам пры Народнай Польшчы быў вядомы беластоцкі бізнесмен Лех П. Калі ІНП выявіў яго папку працы, зрокся ён ганаровага старшынства Падляшскага клуба бізнесу, а журналістам стаў недаступны.

W dniach 19-26 maja w Bielsku Podlaskim odbyły się III Dni Kultury i Piśmiennictwa Słowiańskiego Prolog. W bardzo bogatym programie znalazły się m.in.: folk-rock opera (musical) „Wsiesław Czarodziej” do muzyki i tekstu Romana Arłoua, spektakle Teatru Białoruskiej Dramaturgii z Mińska, przedstawienie przygotowane przez młodzież z Zespołu Szkół z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego im. J. Kostycewicza w Bielsku Podlaskim, konferencja naukowa poświęcona Franciszkowi Skarynie, koncerty i korowody zespołów z Polski, Białorusi i Litwy, wystawy, warsztaty języka cerkiewno-słowiańskiego, spotkania z autorami książek, wykłady, wystawa bielskich starodruków słowiańskich oraz ksiąg metrykalnych z XVII-XVIII w. i in. W trakcie wydarzenia można też było uczestniczyć w liturgii świętej w bielskiej cerkwi Opieki Matki Bożej (Pokrowskiej). Organizatorem imprezy jest Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach oraz parafia prawosławna Opieki Matki Bożej w Bielsku Podlaskim.

У 72-ую гадавіну пацыфікацыі вёскі Патока
22 траўня, на праваслаўнага Міколу, былыя і цяперашнія жыхары вёскі Патока, што ў Міхалоўскай гміне, сустрэліся ля крыжа, дзе была царква, каб ушанаваць памяць жудасных падзей з вясны 1945 г. Тады 16 траўня кіраваны Зыгмунтам Блажэевічам „Зыгмунтам” швадрон 5 Віленскай брыгады АК пад камандаваннем Зыгмунта Шэндзеляжа „Лупашкі” закатаваў чатырох нявінных жыхароў – двух братоў і бацьку з сынам. 22 траўня 1945 г. тым жа варварскім атрадам была падпалена ўся вёска, згарэлі амаль усе будынкі. У пажары згінулі мужчына і трое дзяцей.
Ужо трэці раз на Міколу ў цэнтры вёскі, дзе раней стаяла царква, а. Аляксандр Аляксяюк – настаяцель мясцовага прыходу ў Тапалянах, адслужыў паніхіду (на здымку). Па ініцыятыве жыхароў будзе тут усталявана мемарыяльная дошка і пабудавана капліца. Яе спонсарам згадзіўся быць гаспадар з суседняй Заблудаўскай гміны Андрэй Шум. – Гэта спосаб пратэсту супраць вялікай хлусні ўлады, якая не паважае ні нацыянальную меншасць, ні праваслаўных вернікаў, бо насілу робіць з забойцаў герояў, – сказаў ён журналісту Радыё Рацыя.

W dniach 24-28 maja w Białymstoku odbył się 36. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. Wystąpiło 26 chórów z ośmiu krajów: Ukrainy, Białorusi, Litwy, Rosji, Mołdawii, Macedonii, Rumunii i Polski. Wykonawców można było posłuchać nie tylko w Białymstoku, ale też w Krakowie, Warszawie,Supraślu, Tykocinie, Legionowie, Lusławicach, Kamieńcu (Białoruś), Rajsku, Szczuczynie. Imprezę zorganizowała Fundacja Muzyka Cerkiewna w Hajnówce. Festiwal honorowym patronatem objęli prezydent RP Andrzej Duda oraz prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, zaś patronatem artystycznym Krzysztof Penderecki. Międzynarodowe jury przyznało nagrody w pięciu kategoriach. W kategorii chórów parafialnych I miejsce zajął katedralny chór „Znamiennia” z Równego (Ukraina). W kategorii amatorskich chórów świeckich dwa I miejsca ex aequo przyznano chórowi akademickiemu Wojskowej Akademii Technicznej z Warszawy oraz Narodowej Kapeli Chóralnej „Dnipro” Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu im. T. Szewczenki z Kijowa. W kategorii chórów dziecięco-młodzieżowych zwyciężył chór „Kastalija” z Moskwy. W kategorii chórów uczelni muzycznych najlepszy okazał się chór Dniepropietrowskiej Akademii Muzyki im. M. Glinki z Dniepropietrowska (Ukraina). W uważanej za najbardziej prestiżową kategorii chórów zawodowych przyznano dwa I miejsca ex aequo – chóralnemu zespołowi „Tiebie pojem” z Krasnojarska (Rosja) i akademickiemu kameralnemu chórowi „Chreszczatyk” z Kijowa (Ukraina). W ramach festiwalu na terenie województwa odbyło się kilkanaście koncertów towarzyszących, m.in. w Krynkach – poświęcony pamięci Sokrata Janowicza.

Rekordowy przemyt papierosów wykryli funkcjonariusze służby celno-skarbowej z przejścia granicznego w Połowcach i Placówki Straży Granicznej w Czeremsze. W przerobionej podłodze, drzwiach oraz ściankach bocznych pojazdu znaleźli łącznie 14 tys. paczek papierosów z białoruskimi znakami akcyzy o wartości ponad 180 tys. zł. To największy udaremniony przemyt papierosów w historii przejścia granicznego w Połowcach.

W ramach serii „Katalog zabytków sztuki w Polsce”, ukazało się dwutomowe wydawnictwo poświęcone powiatowi białostockiemu. Pierwszy tom zawiera teksty opisujące poszczególne zabytki, drugi materiał zdjęciowy. Teksty przygotował zespół w składzie: Katarzyna Kolendo-Korczak, Anna Oleńska, Dorota Piramidowicz, Katarzyna Uchowicz, Zbigniew Michalczyk i Marcin Zgliński, zaś fotografie Piotr Jamski. Wydawcą serii jest Instytut Sztuki PAN.

26 maja na wydziale filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku pod hasłem: „Kontrasty”: historia – przekaz – recepcja”, odbyło się sympozjum poświęcone temu jednemu z ważniejszych polskich czasopism społeczno-kulturalnych. „Kontrasty” były wydawane w Białymstoku w latach 1965-1990.

Сярэбраны юбілей „Хаткі”
23 траўня Беларускае культурнае таварыства „Хатка” ў Гданьску адзначыла сваё 25-годдзе. Арганізацыя, якая аб’ядноўвае беларусаў Памор’я, была заснавана ў 1992 г. на базе гуртка Беларускага грамадска-культурнага таварыства. Кіруе ёю наша рэдакцыйная сяброўка праф. Лена Глагоўская. Па ініцыятыве „Хаткі” ў Гданьску ёсць вуліца беларускага даваеннага дзеяча Лукі Дзекуця-Малея, а ў Гдыні пісьменніка Янкі Брыля, таксама стаіць камень Янкі Купалы. Арганізацыя штогод ладзіць святкаванні ўгодкаў Беларускай Народнай Рэспублікі і ўключаецца ў агляд меншасных культур „Гданьскія біяграфіі”.
Таварыства „Хатка” дзейнічае на грамадскіх асновах. На свае праекты калі што бярэ датацыі толькі з гарадскіх бюджэтаў Трыгорада. Ад іншых беларускіх арганізацый адрозніваецца тым, што праграмна не бярэ датацыяў з Міністэрства ўнутраных спраў і адміністрацыі.
З нагоды юбілею сябрам таварыства „Хатка” жадаем далейшай плённай працы на беларускай ніве. (рэд.)

17 czerwca rusza weekendowy pociąg z Białegostoku do Walił. Połączenie finansowane jest przez Urząd Marszałkowski i zainteresowane gminy – w ubiegłym roku były to Gródek i Michałowo, teraz dołączyły Supraśl, Zabłudów i miasto Białystok. Cała trasa ma 36 km. Pociąg wyjeżdżający z białostockiego dworca po drodze zatrzymywać się będzie na stacjach Białystok Fabryczny, Kuriany, Zajezierce, Żednia, Sokole i Waliły. Odjazdy z Białegostoku planowane są o godz. 9:27 i 16:02. Powrotne kursy z Walił o godz. 10:28 i 17.00. Podróż w jedną stronę trwa niecałe 50 minut. Cena biletów z Białegostoku: do Walił – to 5,30 zł, do Sokola – 4,10 zł, a do Kurian – 2,65 zł. Połączenie będzie funkcjonować do 15 października.

 

W kraju. 11 maja Sąd Apelacyjny w Warszawie wstrzymał ekstradycję z Polski do Białorusi Dzmitryja Kousza, byłego milicjanta, funkcjonariusza w dziale ds. walki z przestępstwami gospodarczymi. Kousz poprosił o azyl w Polsce. Twierdzi, że natrafił na dowody na zaangażowanie ludzi z KGB w organizację przemytu. Komitet Śledczy Białorusi oskarża go o branie łapówek. W marcu białoruska Prokuratura Generalna przekazała Polsce oficjalne dokumenty, na podstawie których domaga się aresztowania i ekstradycji Kousza. Sąd pierwszej instancji przychylił się do tego wniosku. Jednak w ocenie Sądu Apelacyjnego nie zostały zbadane wszystkie okoliczności sprawy. 38-letni Kousz twierdzi, że w Białorusi grozi mu oskarżenie o szpiegostwo i nawet kara śmierci.

Не будзе абмежавання тэрмінаў для дзейнічаючых войтаў і бурмістраў
Яраслаў Качынскі як шэф кіруючай Польшчай партыі Права і Справядлівасць заявіў, што абмяркоўванае абмежаванне да двух колькасці тэрмінаў для войтаў і бурмістраў не будзе кранаць асоб, якія цяпер займаюць гэтыя пасады. Адступленне ад такога намеру, бо яшчэ нядаўна быў ён прадугледжаны, вынікае з таго, што такая змена закону магла б быць неканстытуцыйнай. Аднак, выбарчы кодэкс будзе зменены. Урад новым яго праектам зоймецца яшчэ перад канікулaмі.
Але самаўрадавыя кіраўнікі, якія ўжо рыхтаваліся памалу канчаць працу на гэтых пасадах, успрынялі з палёгкай рашэнне Качынскага. У наступным годзе большасць іх напэўна зноў будзе кандыдаваць на гэтыя пасады. Тым больш, што многія адкрыта пратэставалі супраць ранейшых намераў Права і Справядлівасці, і прыступілі да апазіцыйнай акцыі Грамадзянскай Платформы. Каб пратэставаць, у канцы красавіка сустрэліся ў Беластоку каля 200 падляшскіх самаўрадаўцаў (на здымку). Сярод іх былі м.інш. войт гміны Бельск-Падляшскі Раіса Раецкая і войт Гарадка Веслаў Кулеша. Свае пасады займаюць яны ўжо некалькі тэрмінаў.

 

14 maja w Centrum Kultury Prawosławnej im. świętych Cyryla i Metodego w Warszawie otwarto wystawę „Białorusini w Wojsku Polskim w latach 1939-1945”. Wykorzystano na niej eksponaty z prywatnego zbioru Ihara Mielnikava. Podczas uroczystości obecny był metropolita warszawski i całej Polski Sawa. Otwarciu wystawy towarzyszył koncert zespołu pieśni i tańca z Białorusi „Wiesiołyje Riebiata”, którego członkami są pacjenci ośrodka psychoneurologicznego, działającego przy klasztorze św. Elżbiety w Mińsku.

Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego poinformowało o wznowieniu naboru na rok akademicki 2017/18, a tym samym przywróceniu możliwości korzystania ze stypendium w ramach ”Programu Stypendialnego Rządu RP im. Konstantego Kalinowskiego”. Rząd polski po raz pierwszy podjął decyzję o sponsorowaniu studiów studentom represjonowanym na białoruskich uczelniach po masowych protestach w Białorusi w 2006 r. Początkowo było to 244 studentów, w kolejnych latach grupę stypendystów ograniczono do 50 osób, a w 2016 roku przyjęto ich tylko 25.

„Мініяцюры” Сакрата Яновіча як мастацка-музычны праект
20 траўня ў мінскім клубе RE:Public быў прэзентаваны музычны праект на аснове „Мініяцюраў” Сакрата Яновіча. Першая яго версія была паказана ў Крынках падчас „Трыялогу”. Гэта супольны праект мінскага гурта „Port Mone Trio”, польскага музыкі Міхала Яцашэка ды беларускага музыкі і творцы з Беласточчыны Юркі Асенніка.

16 maja, pod przewodnictwem prawosławnego metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy, odbył się sobór biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Jedną z najważniejszych jego decyzji było powołanie biskupa siemiatyckiego Jerzego na wakujące po śmierci abp. Jeremiasza stanowisko ordynariusza diecezji wrocławsko-szczecińskiej. Termin ingresu ustalono na 18 czerwca 2017 r. we Wrocławiu. Jednocześnie, decyzją metropolity Sawy, biskup Jerzy został podniesiony do godności arcybiskupa.

Dyrektor Biełsatu Agnieszka Romaszewska-Guzy zainicjowała publiczną zbiórkę pieniężną na pokrycie wysokich kar, na które białoruskie sądy skazały reporterów stacji relacjonujących ostatnie protesty społeczne w Białorusi. Od marca dziennikarze Biełsatu usłyszeli 15 wyroków skazujących na grzywny, których łączna wartość wyniosła ponad 21 tys. zł. Pieniądze można wpłacać na subkonto Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

 

W Republice Białoruś. 29 kwietnia nad Kanałem Augustowskim po białoruskiej stronie granicy odbył się festiwal białoruskiej kuchni „Piknik po białorusku”. Była to jedna z imprez inaugurujących sezon turystyczny i promujących szlak wodny łączący Polskę i Białoruś. Grodzieńskie władze w ramach imprezy przygotowały występy zespołów ludowych, degustację regionalnych przysmaków oraz konkurs na najszybsze zjedzenie białoruskich draników, czyli placków ziemniaczanych. 28 kwietnia po raz pierwszy, w ramach wprowadzonego przez Białoruś ruchu bezwizowego, ruszyło sezonowe przejście graniczne Rudawka-Lesnaja, znajdujące się bezpośrednio na Kanale Augustowskim. Przejście to zostało udostępnione także dla rowerzystów i pieszych. Według danych służb granicznych, z możliwości przyjazdu do Białorusi bez wizy skorzystało (w okresie zimowym) 10 tys. osób. Turyści mogą też skorzystać z bezwizowego wjazdu do Białorusi przez duże drogowe przejście w Kuźnicy oraz turystyczne przejście pieszo-rowerowe w Puszczy Białowieskiej Białowieża-Piererow. W ramach pobytu bezwizowego można w Białorusi spędzić do pięciu dni.

1 maja w Święto Pracy ulicami białoruskich miast przemaszerowali demonstranci żądający pracy, uwolnienia więźniów politycznych i dymisji prezydenta. Większość manifestacji była nielegalna. Niektóre z nich ze względu na brak zgody władz w ogóle odwołano. Zatrzymano wielu opozycyjnych aktywistów oraz dziennikarzy. Wśród nich znaleźli się m.in. lider Białoruskiego Kongresu Narodowego Mikoła Statkiewicz, przewodniczący Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji Paweł Siewiaryniec, koordynator Europejskiej Białorusi Maksim Winiarski.

3 maja w Dniu Wolności Prasy Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy przedstawiło sytuację dziennikarzy w Białorusi. Okazuje się, że od początku roku białoruscy niezależni dziennikarze już ponad 130 razy padali ofiarą represji. Dla porównania, w ubiegłym roku było tylko 16 takich przypadków. Tego samego dnia ogłoszono laureatów konkursu „Wolne słowo”, organizowanego przez BSD.

9 maja jak co roku bardzo uroczyście obchodzono w całej Białorusi Dzień Zwycięstwa. Główne uroczystości odbyły się w stolicy. Tradycyjnie na Placu Zwycięstwa w Mińsku zgromadzili się białoruscy urzędnicy państwowi, duchowni rożnych wyznań, weterani oraz mieszkańcy miasta, by złożyć kwiaty pod obeliskiem upamiętniającym zwycięstwo nad III Rzeszą. Obecny był prezydent Aleksander Łukaszenka z najmłodszym synem Kolą.

Uczniowie szkoły podstawowej we wsi Hruzdowo zniszczyli blisko sto nagrobków na cmentarzu katolickim. Zaczęło się od zbierania cukierków, które tradycyjnie po Wielkanocy zostawiano na grobach. Do tego doszły jednak akty wandalizmu – bezmyślne niszczenie nagrobków. Nie wiadomo dokładnie, dlaczego troje uczniów kilka razy przychodziło na cmentarz, żeby rozbijać krzyże i płyty nagrobne. Za zniszczenia odpowiedzą finansowo ich rodzice.

14 maja stołeczne władze zorganizowały międzynarodowy karnawał o nazwie „Viva rower!”, rozpoczynający sezon na dwa kółka w Mińsku. W mieście rozpoczęto też działania poprawiające komfort jazdy na rowerze po ulicach miasta – obniża się krawężniki, wyznacza ścieżki rowerowe. Miasto, a razem z nim Grodno, Brześć i Mohylew, otrzymały na ten cel 600 tys. euro od Unii Europejskiej. Jazda na rowerze staje się coraz popularniejsza w białoruskiej stolicy, ale zdaniem rowerzystów miasto nie nadąża za ich potrzebami. Pieniądze z UE mają m.in. promować jazdę na rowerze w społeczeństwie, a także wspomagać aktywność społeczną w tym zakresie.

16 maja Ministerstwo Sprawiedliwości Białorusi wydało zgodę na działanie stowarzyszenia „Mów prawdę”. Decyzję wydano na okres siedmiu lat. Organizacja może teraz legalnie wynajmować pomieszczenia i organizować nabór członków. „Mów prawdę” działa od 2010 roku – jej pierwszym liderem był białoruski poeta Uładzimir Niaklajeu, który z ramienia organizacji kandydował na prezydenta. Po jego odejściu, stery organizacji przejął zastępca Nieklajeua Andrej Dmitrieu. Członkinią „Mów prawdę” jest Tacciana Karatkiewicz, jedyna opozycyjna kandydatka dopuszczona przez Centralną Komisję Wyborczą do ostatnich wyborów prezydenckich. Komentatorzy polityczni uważają, że rejestracja „Mów prawdę” jest krokiem władz w kierunku tworzenia tzw. koncesjonowanej opozycji.

Jak poinformował 18 maja Siarhej Hurulou z Państwowego Komitetu Przemysłu Zbrojeniowego, w ubiegłym roku Białoruś wyeksportowała sprzęt wojskowy wart 1 mld dolarów. Oznacza to, że w ciągu pięciu lat Mińsk podwoił wartość sprzedawanego za granicę sprzętu wojskowego. Białoruś handluje bronią z 52 krajami z całego świata – znajduje się w pierwszej dwudziestce największych jej eksporterów.

20 maja na terenie lotniska Mińsk-1 otwarto wystawę uzbrojenia i pojazdów wojskowych MILEX-2017. Jest to jedna z największych tego typu imprez w Europie Wschodniej. Zaprezentowano na niej sprzęt i uzbrojenie z Białorusi, Kazachstanu, Niemiec, Słowacji, Rosji i Ukrainy (Rosję reprezentowało aż 11 producentów uzbrojenia). Wystawę odwiedziło 50 delegacji z 30 krajów, zarówno tradycyjni, jak i potencjalni partnerzy białoruskiej zbrojeniówki. W tym roku odbyła się już ósma edycja wystawy MILEX.

21 maja spłonął XVII-wieczny budynek browaru w Grodnie. Mieścił się on w przebudowanym pałacu Sapiehów-Ogińskich – jednej z najcenniejszych tego typu grodzieńskich budowli. Pożar zdarzył się 5 dni przed jego przewidzianą sprzedażą na aukcji. Przyczyny pożaru nie są znane.

Białoruskie służby przeprowadziły zaplanowaną akcję likwidacji handlu dopalaczami. Zatrzymano ponad 20 osób podejrzanych o obrót tymi substancjami w Internecie. Akcja odbyła się w Mińsku i obwodzie mińskim oraz obwodzie witebskim, mohylewskim i homelskim. Udało się aresztować szefów grupy, kluczowych dostawców narkotyków do Białorusi oraz osoby przechowujące towar. Milicja poinformowała, że stroną internetową reklamującą towar zarządzano „z zagranicy”.

Jak poinformował białoruski państwowy urząd statystyczny Biełstat, literatura w języku białoruskim stanowi tylko 11,7 proc. ogólnej liczby wszystkich publikacji, jakie ukazały się w Białorusi w 2016 r., i 16,2 proc. nakładu. „W języku białoruskim wydano 1122 książki i broszury nakładem 3,7 mln egzemplarzy. W porównaniu z ubiegłym rokiem nakład zwiększył się o 1,6 proc.” – czytamy w specjalnym komunikacie wydanym z okazji Dnia Druku, obchodzonego 5 maja. Dla porównania w języku rosyjskim wydano 7,6 tys. książek i broszur (79 proc. tytułów) w nakładzie 17,1 mln egzemplarzy (74 proc. ogólnego nakładu). Na rynku prasowym w języku białoruskim wydawano w minionym roku 141 pism i 181 gazet, co stanowi 20 proc. ogólnego nakładu czasopism.

 

Na świecie. Podczas finału Eurowizji 2017, który odbył się 13 maja w Kijowie, białoruska grupa Naviband (Ksenia Żuk i Arciom Łukianienka) zajęła 17. miejsce, zdobywając w sumie od jurorów i widzów 83 punkty. Po raz pierwszy w historii festiwalu wykonano piosenkę w języku białoruskim. Kasia Moś z Polski zdobyła 64 punkty i ostatecznie była 22. Zwycięzca – Portugalczyk Salvador Sobral – uzyskał 758 pkt.

W dniach 14-15 maja w Pekinie odbyło się Forum Pasa i Szlaku. Wzięło w nim udział blisko 30 szefów państw i rządów, w tym delegacja polska na czele z premier Beatą Szydło, a także białoruski prezydent Aleksander Łukaszenka. Przedstawiona podczas forum chińska koncepcja ma na celu budowanie więzi gospodarczych oraz infrastrukturalnych, nawiązujących do historycznego Jedwabnego Szlaku. Prezydenci Chin i Białorusi odbyli także dwustronne spotkanie, po którym poinformowali o podpisaniu ramowych porozumień gospodarczych i memorandów, między innymi dotyczących chińskich inwestycji w białoruski sektor spożywczy, możliwości udzielenia przez Pekin kredytu w wysokości 1 mld dolarów na modernizację białoruskich rafinerii, a także o chęci wprowadzenia wzajemnego ruchu bezwizowego do 30 dni. Ponadto poinformowali o zamiarze utworzenia białorusko-chińskiej grupy roboczej do walki z „kolorowymi rewolucjami”. Grupa ta miałaby także przeciwdziałać terroryzmowi.

18 maja w godzinach wieczornych na terenie ambasady Białorusi w Wilnie doszło do wybuchu petardy. Nikomu nic się nie stało, nie było też żadnych strat materialnych. Litewska policja wszczęła śledztwo w sprawie naruszenia porządku publicznego. Na razie nie ma żadnych podejrzanych, choć pojawiły się komentarze, że incydent świadczyć może o wzroście negatywnego nastawienia Litwinów do Białorusi w związku z budową elektrowni atomowej w oddalonym o 50 km od Wilna Ostrowcu oraz planowanymi rosyjsko-białoruskimi manewrami wojskowymi u granic Litwy i Polski.

Wolność mediów w Białorusi uległa dość znacznej poprawie – wynika z raportu międzynarodowej organizacji Freedom House, która corocznie publikuje statystyki odnośnie wolności słowa na świecie. W 2016 r. Białoruś spadła o 8 pozycji i znalazła się na 83 miejscu, opuszczając tym samym dziesiątkę państw najgorzej podchodzących do wolności prasy. Mimo rzeczywistej poprawy w 2016 r., rok 2017 rozpoczął się w tym względzie nie najlepiej – uważają komentatorzy, odnosząc się do ostatnich represji wobec niezależnych dziennikarzy.

Rosyjska Federalna Służba Celna zaproponowała, by wszystkie towary spożywcze wytworzone na terytorium Euroazjatyckiej Wspólnoty Gospodarczej były oznaczane w specjalny sposób, co pozwoliłoby na ich identyfikację. Rosjanie uważają, że do ich kraju płynie potok objętej embargiem zachodniej żywności – Białoruś, Kazachstan i inne kraje wspólnoty importują żywność, po czym ją przepakowują lub usuwają oznaczenia z opakowań i sprzedają do Rosji.

Światowa Organizacja Zdrowia podała dane dotyczące spożycia alkoholu w poszczególnych państwach. Pierwsze miejsce zajęła Litwa (16 litrów czystego alkoholu na statystycznego mieszkańca), która zdetronizowała dotychczasowego lidera – Białoruś (obecnie na drugiej pozycji – 15 litrów). Dalsze miejsca zajęły: Łotwa – z wynikiem 13 litrów na głowę mieszkańca, a czwarte wspólnie Polska i Rosja (po nieco ponad 12 litrów).